حمایت کیفری از سلامت جنین (مقابله با جنین آزاری) در انگلستان و ویلز

در انگلستان و ویلز جنین از حقوق قانونی برخوردار نیست؛ به واقع، جنین تا زمانی که از وجود مادری که او را حمل کند جدا نشود به عنوان یک شخص مورد احترام در قوانین مورد احتساب قرار نگرفته است. (Fovargue, 2010 : 122)

با این مقدمه، درا ین قسمت از روند پژوهش به بررسی وضعیت جنین‌آزاری اعم از عمدی و یا ناشی از قصور یا غفلت در سامانه جزایی انگلستان و ویلز مبادرت می‌گردد.

جنین‌آزاری عمدی

در نظام جزایی انگلستان و ولز، سقط جنین به موجب ماده 58 قانون جرایم علیه اشخاص 1861 ^[1] به عنوان یک رفتار بزهکارانه موردنظر واقع شده بود. علاوه بر قانون مذکور، مقرّره سال ^[2]1929 با عنوان زندگی کودکان (حفاظت) در راستای حمایت از سلامت جنین نیز قابل ذکر است؛ برحسب این قانون، هر فردی که با توسل به قصد نابودکردن زندگی کودکی که قادر است به صورت زنده متولد شود مرتکب رفتارهای عمدی شود و بر اثر آن، کودک قبل از آن‌که به وجود مستقلی از جسم مادر برسد، بمیرد به عنوان یک جنایت مورد مجازات قرار می‌گیرد. البته در ادامه قانون نیز چنین ذکر شده است که هیچ فردی به موجب این قانون مجرم شناخته نمی‌شود اگر ثابت گردد که اعمال منتج به مرگ جنین از روی حسن‌نیت در جهت حفاظت از سلامت مادر انجام شده باشد.

با این مراتب، سقط جنین با تصویب قانون سقط جنین^[3] در سال 1967 تا حدی مورد جرم‌زدایی قرار گرفت. در این زمینه حائز اهمیّت است، طبق فراز آغازین از مقرّره یادشده: «یک شخص به خاطر انجام سقط جنین مقصر شناخته نمی‌گردد هرگاه بارداری به وسیله پزشک متخصّص خاتمه پذیرد، البته اگر دو پزشک متخصّص با حسن‌نیت بر این نظر اجماع داشته باشند که:

a. در مواردی که مدت حمل بیشتر از 24 هفته نباشد و ادامه بارداری موجب ورود آسیب جسمی یا روانی به زن باردار و یا یکی از فرزندان خانواده او باشد البته مشروط بر آن‌که این خطر بزرگ‌تر از آن باشد که بارداری به طور طبیعی به خاتمه برسد و یا؛

b. خاتمه بارداری جهت جلوگیری از ایراد آسیب شدید فیزیکی و روانی دائمی به زن باردار ضروری باشد و یا؛

c. ادامه بارداری حیات زن باردار را به مخاطره اندازد مشروط بر آن‌که خطر مزبور بزرگ‌تر از خطری باشد که بارداری به طور طبیعی خاتمه پیدا کند و یا؛

d. خطر عمده‌ای وجود دارد نسبت به این‌که اگر جنین به دنیا آید گریبانگیر اختلال‌های شدید جسمی و روانی می‌گردد …».

مطابق با آن‌چه از نظر گذشت، حمایت از سلامت جنین به طور نسبی مدنظر قرار گرفته است؛ با این ترتیب و در صورت تحقق یکی از بندهای فوق‌الذکر امکان سقط جنین تحت شرایط مصرّح وجود دارد.

2) جنین‌آزاری ناشی از غفلت یا قصور

در واقع، جنین‌آزاری ناشی از غفلت یا قصور به عنوان یک رفتار بزهکارانه مستقل در مقررات جزایی انگلستان و ولز مورد شناسایی قرار نگرفته است.

با این وجود، اخیراً روزنه‌هایی از امید در راستای جرم‌انگاری چنین رفتاری مورد تکوین قرار گرفته است؛ در این مسیر قابل توجّه است، پرونده دختر هفت‌ساله‌ای که بر اثر مصرف شدید الکل از جانب مادر خود آن هم در اثنای مدت بارداری مبتلا به اختلال جنینی ناشی از الکل شده بود، سر و صدای زیادی در رسانه‌ها به پا کرد. وکیل‌های دختر معتقد بودندکه مادر کودک مرتکب انجام یک رفتار مجرمانه خشونت‌بار شده است. چرا که نامبرده به خاطر انجام رفتارهای خطرساز در دوران بارداری باعث شده بود تا دختر وی با آسیب‌های مغزی به دنیا آید. وکلای این دختر تمایل داشتند تا از طریق معرفی‌کردن دختر مزبور به عنوان قربانی جرم از صندوق دولتی مربوط به خسارات قربانیان جرایم، غرامت دریافت نمایند. به هر شکل و پس از استماع اظهارات وکلای دختر سرانجام دادگاه تجدیدنظر چنین نظر داد که جنین به عنوان یک فرد مورد احتساب قرار نمی‌گیرد و بنابراین صحبت بر سر آن‌که جنین می‌تواند قربانی یک جرم مدنظر قرار گیرد منتفی است. با این وجود، دادگاه بیان داشت که دولت باید زمینه حمایت از چنین را در مقابل چنین آسیب‌هایی فراهم آورد و زمینه جبران خسارت وی را البته منصرف از آن‌که جنین را به عنوان قربانی جرم قلمداد نماید، فراهم آورد. (Dyer, 2014: 1)

بنابراین همانطور که مشاهده می‌گردد، سیستم جزایی انگلستان و ویلز حمایتی از جنین را نسبت به آزارهای وارده ناشی از غفلت یا قصور فراهم نیاورده است.

[1] . The Offences Against the Persons Act.

[2] . https://www.legislation.gov.uk/ukpga/Geo5/19-20/34/section/1. (Last visited: :2017-07-28)

[3] . the Abortion Act. In order to see this act, refer to the following link: http://www.legislation.gov.uk/ukpga/1967/87/section/1. (Last visited: :2017-07-28)