تفاوت خیار شرط از خیار تخلّف از شرط در معاملات

در مقطع کنونی، یکی از خطاهای بارزی که در میان آحاد جامعه و البته برخی از افراد صاحب‌نظر نیز ممکن است رخ دهد، عدم تمییز آثار حقوقی «خیار شرط» با «خیار تخلّف از شرط» از یکدیگر آن هم در معاملات منعقده فیمابین می‌باشد. در این راستا لازم به توضیح است:

خیار شرط (موضوع ماده 399 ق. م) خیاری است که باید مهلت داشته باشد و حقی است که یکی از متعاملین و یا شخص ثالث، بر فسخ معامله پیدا می‌کند.

نکته مهم: گاهی اوقات مهلت نیز تصریح نمی‌شود؛ با این حال و بنا به گفته استاد‌الاساتید زنده‌یاد دکتر کاتوزیان «مدت خیار ممکن است به طور ضمنی معین شود و از اوضاع و احوال برآید». (کاتوزیان؛ قانون مدنی نظم حقوقی کنونی؛ ص 322)

خیار تخلّف از شرط: (موضوع ماده 444 ق.م) که فاقد مهلت بوده و دائر بر تخلّف از شرایط فعل (نفیاً و اثباتاً)، صفت و نتیجه است که البته لزوماً، مستقیماً موجبات فسخ را فراهم نمی‌آورد.